Online Fraud Cyber crime : देशात इंटरनेटचा वेग वाढत असताना सायबर गुन्ह्यांमध्येही वाढ होत आहे. अशा परिस्थितीत तुम्ही सतर्क राहायला हवे.
Online Fraud Cyber crime : देशात 4G-5G इंटरनेट सेवा सुरू झाल्यापासून सर्व काही हातात मोबाईल आले आहे. आज डिजिटायझेशनच्या माध्यमातून अनेक सुविधा उपलब्ध झाल्या आहेत, लोकांना खिशात पैसे ठेवण्याची गरज नाही, मोबाईलनेही काम केले जाते. मात्र, यासोबतच अनेक ऑनलाइन फसवणुकीचे प्रकारही बाजारात पाहायला मिळत आहेत. तुमची ऑनलाइन फसवणूक झाली असेल तर काय करावे हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे.
ऑनलाइन फसवणूक म्हणजे काय?
ऑनलाइन फसवणुकीला सायबर गुन्हे देखील म्हणतात. गुन्हेगार इंटरनेटच्या माध्यमातून वेगवेगळ्या युक्त्या अवलंबून व्यक्तीची फसवणूक करतात. मग ते अशा व्यक्तीची आर्थिक किंवा संवेदनशील माहितीचा गैरवापर करून फसवणूक करतात. स्पॅम मेसेज, फसवणूक, संवेदनशील माहितीची चोरी, इंटरनेट बँकिंगद्वारे पैशांची उधळपट्टी यासारखे गुन्हे मोठ्या प्रमाणात दिसून येतात.
ऑनलाइन फसवणूक कशी टाळायची?
ओटीपी आणि पिन सुरक्षित ठेवा. हे तपशील कोणाशीही शेअर करू नका. कोणतेही ॲप डाउनलोड करण्यापूर्वी त्याची सत्यता तपासा. आजकाल ऑनलाइन फसवणुकीचे नवनवीन मार्ग शोधले जात आहेत, त्यामुळे त्यांच्यापासून सावध राहा. सोशल मीडियावरील कोणत्याही ऑफरसाठी अधिकृत वेबसाइटवरून माहिती मिळवा. थेट Google वर शोधू नका.
ऑनलाइन फसवणूक झाल्यास काय करावे?
फसवणूक झाल्याचे 24 तासांच्या आत कळवा. तुम्ही थेट पोलिस स्टेशनमध्ये जाऊ शकता किंवा नॅशनल सायबर क्राइम रिपोर्टिंग पोर्टलवर तक्रार नोंदवू शकता. जर तुमच्या खात्यातून ऑनलाइन पैसे कापले गेले असतील, तर तुम्ही ऑनलाइन पेमेंट डिडक्शन स्लिप देखील पोलिसांना द्यावी.
जर तुमच्या खात्यातून तुमच्या संमतीशिवाय पैसे ट्रान्सफर केले गेले असतील, तर तुम्हाला तुमचे पैसे बँकेकडून परत मागण्याचा अधिकार आहे. पण, तुमच्या चुकीमुळे किंवा निष्काळजीपणामुळे तुमची फसवणूक झाली असण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे अशा परिस्थितीत बँक तुम्हाला पैसे परत करत नाही.
जर तुम्ही सायबर गुन्ह्यांचे किंवा ऑनलाइन फसवणुकीचे बळी असाल तर तुम्ही 1930, 155260 या क्रमांकावर कॉल करून तुमची तक्रार नोंदवू शकता. या क्रमांकावर कॉल करून तुम्ही तुमच्याविरुद्ध झालेल्या फसवणुकीची माहिती देऊ शकता.
तुम्ही येथे तक्रार देखील नोंदवू शकता
- तुम्ही cybercrime.gov.in या सायबर क्राइम पोर्टलवर लॉग इन करून तक्रार नोंदवू शकता.
- जवळच्या पोलीस ठाण्यात तक्रार नोंदवा
- ज्या बँक खात्यातून पैसे काढले गेले आहेत त्या हेल्पलाइन नंबरवर किंवा अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन तुम्हाला तक्रार नोंदवावी लागेल.
आरबीआयच्या नियमांनुसार, जर तुमच्या बँक खात्यातून फसवणूक करून पैसे काढले गेले असतील. अशा स्थितीत तुम्ही 3 दिवसांत तक्रार केल्यास तुमचे कोणतेही नुकसान होणार नाही. आठवडाभरात तक्रार दाखल केली तरी बँक पैसे परत करेल.