जमिनीची सुपीकता वाढविण्याचे उपाय आणि त्याचे महत्व:
जमीन ही अन्नद्रव्ये पुरवणारी मूळ आहे आणि पिकांसाठी ती सुपीक, आरोग्यपूर्ण आणि फलदायक असणे आवडते आहे. हे खात्रींकित आहे की, जमिनीची सुपीकता वाढविण्याचे विविध उपाय आहेत जी खेतीमध्ये श्रमाची वाट घेतली पाहिजे.
1. सेंद्रिय कर्ब वाढवणे:
- खतांचा उपयोग करून सेंद्रिय कर्बाचे प्रमाण वाढवणे हे महत्वाचे आहे. खतांचा योग्य संरेखन वापरून जमिनीतील सेंद्रिय कर्बाचे प्रमाण वाढवता येईल.
2. मातीची हलवाहलव कमी करणे:
- जमिनीतील मातीची हलवाहलव कमी करण्यासाठी, शून्य किंवा कमी मशागत करावी. त्यामुळे माती सुधारित होईल आणि पिकांसाठी उपयुक्त बनेल.
3. मृदसंधारण करणे:
मृदसंधारण हे जमिनीची धूप टाळणारे आणि फिट राखणारे प्रक्रिया आहे. नियमित मृदसंधारण करून जमिनीची सुपीकता वाढवता येईल.
4. आंतरपीक व पीक पद्धतीमध्ये कडधान्य समावेश करणे:
- पिकांच्या आंतरपीक आणि पीक पद्धतीत कडधान्य समावेश करून, जमिनीला सुपीकता आणि फलदायकता मिळवण्यास मदत होईल.
5. उताराला आडवी पेरणी करणे:
- जमिनीवर आच्छादन करून उताराला आडवी पेरणी करणे, अत्यंत महत्वाचं आहे. हे जमिनीला उच्च तापमानाने सुरक्षित ठेवते आणि खतांची संरेखनार मदत करते.
हे पण वाचा : पीएम किसान लँड सीडींग अपडेट मोबाईलद्वारे अपडेट करा अन्यथा पुढील हप्ता मिळणार नाही. | PM Kisan Land Seeding Update
6. भर खते वापरणे:
- नियमितपणे भर खते वापरून जमिनीला अशी अन्नद्रव्ये पुरविणे, जी पिकांसाठी आवडतील आणि सुपीक असेल.
7. जिवाणू खतांचा वापर करणे:
अॅझोटोबॅक्टर, स्फुरद विरघळवणारे जीवाणू, अॅसीटोबॅक्टर, रायझोबियम इ. जिवाणू खतांचा वापर करून जमिनीतील सुपीकता वाढवता येईल.
8.माती परीक्षण करणे:
- नियमितपणे माती परीक्षण करून जमिनीतील आवश्यक अन्नद्रव्यांची मात्रा निर्धारित करून, सुपीकता वाढवता येईल.
9. पाण्याचा अतिवापर टाळा
- जमिनीतील पाण्याचा अतिवापर टाळून सुपीकता आणि आरोग्य कायम ठेवा. ठिबक सिंचन किंवा तुषार सिंचनचा वापर करून पाण्याचा सुवार्ता करा.
10. जमिनीतील आच्छादन करणे:
- जमिनीतील अति क्षाराचा निचरा करण्यासाठी, आच्छादन करून जमिनीला सुरक्षित ठेवा. ऊस पाचट, गव्हाचा भुसा वापर करून जमिनीतील आच्छादन कमी करण्याचा प्रयास करा.
11. खारपाण जमिनीमध्ये भूसुधारकांचा वापर करणे:
- खारपाण जमिनीमध्ये भूसुधारकांची मात्रा नियमितपणे द्यावी. हे जमिनीला फुलकिंवा करते आणि फलदायकता वाढते.
हे पण वाचा : अशी घ्या उन्हाळ्यात जनावरांची काळजी! नाहीतर होऊ शकतो उष्माघात
आपल्या खेतीमध्ये हे उपाये लागू केल्यास तुमची जमिनी सुपीक, सुस्तिर आणि फलदायक राहील. त्याचच उत्तम उत्पादन आणि उत्कृष्ट गुणवत्तेची शपथ घेतली पाहिजे. सुपीकतेची चर्चा करताना, खेतीसाठी योग्य जलसंचार, खतांची योग्य संरेखन आणि सेंद्रिय कर्बाची महत्वाची निगराणी करणे हे आवडले पाहिजे.
जमिनीची सुपीकता कमी झाल्यास, खेतीतील उत्पादनात वाढ आणि गुणवत्तेत सुधारितीस कमी होते. त्यासाठी सही उपाये काढून त्याची चरित्रे बदलावीत आणि खेतीतील समस्यांचे समाधान केले पाहिजे.
खेतीमध्ये सुधारणा करण्यासाठी, स्थानिक विशेषज्ञांची सल्ला घ्यावी आणि त्यांची मार्गदर्शन करून अभ्यास करावे. हे सुनिश्चित करण्यात आपल्या खेतीस सफलता मिळवता येईल.
हे पण वाचा : Farmers Laon Update : या राज्यातील शेतकऱ्यांना कर्जमाफी | पहा किती आहे प्रती शेतकरी कर्ज.
